Wat is het proces geweest

Lokaal Hellendoorn werd in 2022 de partij met de absolute meerderheid maar wilde niet alleen aan de slag. Daarom werden VVD en GroenLinks gevraagd mee te doen met de gedachte: Lokaal Hellendoorn in het midden en dan een partij aan de linkerkant en een partij aan de rechterkant. Tot december was Lokaal Hellendoorn vooral met zichzelf bezig. Er kwam niet veel van de grond.
Wat wel gebeurde: de wethouders zijn unaniem gekozen en dat is niet vanzelfsprekend. In veel gemeentes stemmen oppositiepartijen tegen een voordracht en ook Lokaal Hellendoorn en VVD stemden de vorige periode tegen.

In december 2022 scheurde Lokaal Hellendoorn. 5 leden gingen verder in Samen Hellendoorn en de wethouders van Lokaal Hellendoorn maakten zich los en werden partijloze wethouders. De coalitie had daardoor geen meerderheid meer en maar twee wethouders. Omwille van de stabiliteit meenden we als raad er toen goed aan te doen dit te laten.

In mei 2023 zegden VVD en GroenLinks het vertrouwen in Lokaal Hellendoorn op; de coalitie was er niet meer. Normaal gesproken geven wethouders dan hun portefeuille terug  en werken ze door tot er een nieuw college is, maar dat is niet gebeurd. Ik had het eerlijker en duidelijker gevonden als de wethouders hun portefeuille hadden teruggegeven en demissionair waren gaan werken net als een zittend college na de verkiezingen blijken tot hun opvolgers benoemd zijn.

Er kwam een nieuwe ronde met onderhandelingen onder leiding van Jan Nathan Rozendaal, een onafhankelijke verkenner. Hij gaf aan dat er zowel in de raad als in het college geen stabiliteit is. Hij zag dat we aan de slag moeten om te werken aan onderling vertrouwen, maar ook aan kennis werken. Als raadslid moet je wel bepaalde vaardigheden beheersen en bijvoorbeeld het verschil weten tussen een raadsvoorstel, een motie en een amendement. Daarnaast zag de verkenner dat het moeilijk was om nog een meerderheidscoalitie te vormen, maar dat GroenLinks, VVD, CDA en Samen Hellendoorn nog wel een grote kans van slagen zouden kunnen hebben.
Helaas is dat op het laatste moment niet doorgegaan omdat de fractie van het CDA moeite had met de gang van zaken. Wat de moeite is, is voor ons nog steeds niet duidelijk.

Eind juni stonden we weer met lege handen. Er werd vanuit het CDA aangegeven dat het misschien Lokaal Hellendoorn- CDA (samen 13 van de 25 zetels) en dan nog twee kleintjes kon worden. Nooit heb ik , van wie dan ook van het CDA, een vraag gehad hoe de ChristenUnie hier tegenaan kijkt of aan mee wil werken.  Voor een partij met maar één zetel is het totaal niet logisch om tussen twee partijen in te gaan staan en proberen te verbinden. Voor een meerderheid ben je dan niet nodig, maar wel om twee blokken te verbinden en zelf verdwijn je dan. De verkenner, Rozendaal had die optie van LH-CDA en eventueel 1 of 2 andere partijen afgeraden. De andere partijen wilden graag duidelijkheid en hebben daarom in juli een brief opgesteld naar CDA en Lokaal Hellendoorn. Niet om ze uit te sluiten, maar om aan te geven dat bij ze aansluiten geen logische optie is.

Het CDA wilde best met Lokaal Hellendoorn kijken of er een coalitie mogelijk was, maar dit had niet hun voorkeur. En het moest vooral niet gehaast. Na de zomer was het nog niet opgeschoten. Ondertussen had Gea Oord als wethouder ontslag genomen nadat de andere drie wethouders het vertrouwen in haar hadden opgezegd. Lokaal Hellendoorn had inmiddels Ton Roerig benaderd en hij had al enkele gesprekken met Lokaal Hellendoorn en CDA gehad. Als andere 6 partijen willen we heel graag dat er een stabiel bestuur komt, dus leek het ons goed dat we deze poging zouden steunen. Helaas heeft meneer Roerig de opdracht zoals we die gegeven hadden niet (goed) uitgevoerd: wat is er mogelijk om tot een stabiel bestuur te komen? Zijn er meerderheidscoalities mogelijk of niet? Hij wilde nog meer gesprekken, maar we hebben geen vertrouwen dat hij met meer gesprekken wel tot een antwoord komt, ook omdat het achter de schermen onrustig is. 3 oktober hebben we een extra raadsvergadering waarin we de burgemeester om hulp vragen.

Hoe staan we erin

De situatie zoals ze nu is, is totaal niet gewenst. Er worden weinig tot geen besluiten genomen, de wethouders weten niet goed waar ze aan toe zijn en de onderlinge verhoudingen staan onder druk. Als ik eerlijk ben, lijkt het dat het hele gebeuren vastzit op een personen, niet op inhoud. In de verkiezingsprogramma’s zit best wel overlap, dus daar zijn mogelijkheden om een brug te slaan. Tegelijkertijd zijn er ook fundamentele verschillen tussen partijen en dat is ook goed. Veel mensen spreken hun verwachtingen niet uit, maar vullen dan wel in voor een ander. Dat levert misverstanden op. En er worden allerlei verwijten uitgesproken. Luisteren is moeilijk.

Ik ervaar dat ik ruimte krijg om te luisteren en te verbinden, maar die opdracht is enorm groot en dat kan ik niet alleen. Binnen Lokaal Hellendoorn en het CDA is er interne verdeeldheid en tussen beide is er nog veel oud zeer. Verder is de verdeling van zetels ook lastig om tot meerdere combinaties te komen.

Een ideale oplossing heb ik niet, maar wel heb ik in juni al contact gehad met ChristenUnie Hoogeveen. Daar was in 2020 een vertrouwenscrisis waarbij de commissaris van de koning ingreep en er een zakencollege werd gevormd. Dit heeft voor rust gezorgd en voor bouwen aan vertrouwen. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard is niet voor niks de uitdrukking. Ook nu we de burgemeester om hulp vragen zal het hard werken worden. Hard werken om vertrouwen terug te winnen, om de ander te willen en kunnen zien, om samen te zien hoe je dienend raadslid kunt zien. Dit zal in kleine stapjes kunnen als iedereen dit ook echt wil. Gaan we dan rollebollend over straat en kunnen we helemaal niks als raad? Nee, zo erg is het niet, want de zes kleine partijen kunnen elkaar vinden in hetzelfde doel: voor onze inwoners goede besluiten nemen en onze verantwoordelijkheid zichtbaar goed inzetten. Ik hoop dat een zakencollege een start is van een nieuw bestuur en nieuw vertrouwen.

Hoe u kunt helpen: zou u willen bidden om Gods wijsheid en liefde voor de raad. Voor een luisterend oor en een open hart? Voor geduld en heling?
En als tweede: weet dat wat Tubantia schrijft niet het hele verhaal is en deel van bovenstaande als u in gesprek komt over de situatie in de raad.

Margreeth Krommendijk-Grit